Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Aerts,

betekenis & definitie

1° À n d r e a s, theoloog. * 1715 te Lommel, werd in 1739 lector der theologie in het college Stardonclc, in 1742 licentiaat in de godgeleerdheid. Na verblijf te Schijndel en Heeze in 1748 benoemd als pastoor van St.

Jacob te Den Bosch, op 5 Juni 1763 als apostolisch vicaris van Den Bosch, hetgeen hij bleef tot zijn dood, 13 Augustus 1790. Hij nam als standplaats Schijndel, waar hij ook overleed en begraven werd. Van de regeering wist hij gunsten te verkrijgen voor het verbouwen van schuurkerken, de aanstelling en verplaatsing van priesters, de vermindering der recognitiën. In 1786 legde hij den grondslag tot een herziening der parochieverdeeling van Den Bosch. Hij benoemde in 1787 Antonius van Alphen tot pastoor te Schijndel en koos hem tot zijn helper. Met de Belgische bisschoppen protesteerde hij in 1790 tegen de onderwijsmaatregelen van keizer Jozef II te Leuven.L i t.: Schutjes : Gesch. van het bisdom ’s-Hertogenbosch (II 1872, 157, 158).

Knippenberg.

2° H e n d r i c k, Ned. architectuurschilder uit het begin der 17e eeuw, in de manier van Hans Vredeman de Vries; het Rijksmuseum bezit een geteekend stuk van 1602. zie Architectuurstuk.
3° Jan. Ridder Jan A. van Mechelen is bekend als schrijver van een onuitgegeven reisverhaal (1484).
4° Norbertus, Jezuïet. * 23 Juni 1639 te Antwerpen, + 16 Nov. 1707. Verbleef veeltijds bij de Roomsche Zending in Holland. Schreef zijn werken meest in het Latijn.

Werken in het Ned.: Een kort Memoriael. . . van den staet en voortgang der Jansenisten in Holland; een komisch tooneelspel, groote zeldzaamheid in het Jezuïeten-theater ( zie Vlaamsche dramatiek): De Wereltsche ghenoechte is als eenen droom naer ’t ontwaecken, Psal. 72. Het werd te Kassel opgevoerd 1665, één jaar nadien te Kortrijk onder den titel: Cort-Ryck van Demipho, voor eenen dagh versierden graef van Vlaenderen. Zeer belangrijk zijn zijn Acta Missionis Hollandicae S. J. (8 dln.), in manuscript te Brussel aanwezig in de Archives du Royaume.

L i t.: C. Sommervogel, Bibliothèque de la Compagnie de Jésus (I 62);

Godelaine.

5° Werner, ook Aerdius, theoloog.* te Nijmegen, + 6 Mrt. 1572. Promoveert in de wijsbegeerte (Leuven 1525), professor in de paedagogie aan ’t Verken, licenciaat in de theologie, 1544 leeraar in de ethica, 1557 rector der Leuvensche hoogeschool.

L i t.: Nned. Biogr. Wdb.

Erens.

< >