Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Activisme

betekenis & definitie

strooming in de Vlaamsche Beweging, die tijdens den oorlog 1914—1918 gebruik wilde maken van de toestanden in het bezet gebied van België om de doeleinden der VI. Beweging te verwezen lijken.

Vindt zijn oorsprong te Gent, in de groepeering „Jong Vlaanderenzie, die in Februari 1916 „De VI. Post” uitgaf. Vertegenwoordigend lichaam van het activisme werd de zie Raad van Vlaanderen. Voornaamste resultaten van het activisme: vemederlandsching der universiteit van Gent (1916), bestuurlijke scheiding van Vlaanderen en Wallonië (21 Maart 1917), uitroeping der politieke zelfstandigheid van VI. (einde 1917). De Belg. regeering bestreed het activisme door de besluit-wetten van 11 Oct. 1916 en 8 April 1917. Na den oorlog werden alle activistische hervormingen afgeschaft; de vervolging van de activisten deed een machtige beweging ontstaan (amnestiebeweging). Voornaamste stroomingen in het activisme: „Jonge Vlamingen” (voorstanders der volledige politieke zelfstandigheid van VI.), Unionisten (voorstanders van een federalen staat Vlaanderen-Wallonië). Activistische pers: Het VI.

Nieuws, De Gazet van Brussel, De Eendracht (weekblad). Een vloed van vlugschriften werd verspreid. Na den oorlog werd de zelfstandigheidsgedachte uit het activisme overgenomen door de VI. nationalisten.

L i t. (van Belgische zijde): Aktivisten (Willemsfonds; Gent 1919); Rudiger, Flamenpolitik (Brussel 1922); id., Le Livre noir de la trahison activiste (Brussel z.j.); Les archives du conseil de Flandre (Brussel 1928, inleiding) ; M. Basso, De VI. Beweging van 1905—1930 (I Gent 1930). Een geschiedenis van het activisme, van activistisch standpunt uit, ontbreekt.

Elias.

< >