Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 04-04-2020

Tetrabiblos

betekenis & definitie

Tetrabiblos is de naam van Claudius Ptolemaeus' verhandeling over astrologie, in het Grieks bekend als Apotelesmatika ("Astrologische invloeden"). De Latijnse benaming 'Tetrabiblos' betekent "Vier boeken". Het werk is vanaf zijn ontstaan in de 2de eeuw voortdurend gekopieerd en later herdrukt. Het was eeuwenlang het meest toonaangevende werk over astrologie.

De Tetrabiblos heeft nooit de status van Ptolemaeus 'Almagest' gekregen, maar genoot toch veel populariteit als een compendium van de beschikbare astrologische kennis. Het is geen boek dat als handleiding bedoeld is om astrologie te beoefenen, want het richt zich op algemene principes en veel minder op praktische uitwerking. Ptolemaeus leek vooral de astrologie te willen verdedigen door haar regels te bepalen en haar geloofwaardiger te maken door betrouwbare astronomische data te verzamelen en zich af te zetten tegen verwerpelijke praktijken als numerologie.

In hoeverre Ptolemaeus steunde op eerdere bronnen is niet goed meer te achterhalen. Het staat wel vast dat hij zijn materiaal in een systeem heeft geordend met de bedoeling om aan te tonen dat astrologie op een rationele basis beoefend kon worden. Hij presenteerde de Tetrabiblos als tweede deel van een studie over astronomie, waarvan de Almagest het eerste was. In dit tweede deel behandelde hij de invloed van de hemellichamen in de ondermaanse sfeer (op aarde dus). Hij legt uit wat precies de astrologische invloed van elke planeet is, steunend op de combinatie van hun verhitting, koeling, bevochtiging en droging.

Ptolemaeus ging ervan uit dat astrologie praktisch beoefend kon worden, net zoals geneeskunde en dat er bij de interpretatie met heel wat variabele factoren rekening moest worden gehouden. Het ras van de persoon, zijn land en zijn opvoeding wogen hier even zwaar door als de posities van de zon, de maan en de planeten op het precieze tijdstip van geboorte.