naam voor de Boeren in Zuid-Afrika die in 1836 de Grote Trek ondernamen om onder het Engelse bewind vandaan te raken en eigen vrije republieken te stichten (Natal, Oranje-Vrijstaat, Transvaal). Leiders: Potgieter, Piet Retief, Pretorius, Maritz.
Ter herinnering aan hen werd in 1938 een gedenkteken opgericht (het Voortrekkersmonument) op een heuvel bij Pretoria; de bouw duurde elf jaar.