(1936-1939), naam voor de opstand van legerofficieren, grootgrondbezitters, de fascistische falanx en de carlisten tegen de sociaal-democratische regering in Madrid. Leider was generaal Franco.
Hij kreeg voor zijn doel (stichting van een dictatoriale staat) de steun van de dictators Hitler en Mussolini, terwijl o.a. Stalin vrijwilligers stuurde tot steun aan de socialistische regering. De strijd werd over en weer met grote verbittering en wreedheid gevoerd. De Volkenbond stuurde „waarnemers”, maar stond machteloos. De oorlog eindigde met de overwinning en de installatie van dictator Franco.