sinds Karel de Grote het belangrijkste ambt in de regering van een koninkrijk. Deze ambtenaar is belast met wetgeving en rechtspraak en gezantenverkeer, b.v. nog in Duitsland.
Ook het pauselijke bestuursapparaat, de curie, kent zo’n functionaris. Kanseliers aan gezantschappen zijn die ambtenaren die belast zijn met de werkzaamheden van notaris, deurwaarder en griffier.