politiek verbond van de handelssteden die belang hadden bij de vaart op de Noord- en Oostzee (13de tot de 17de eeuw). Aanvankelijk bestonden er verschillende hanzen, met name in de Nederlanden.
De zogenaamde Duitse Hanze werd echter de bekendste. Hiervan was Lübeck lange tijd het centrum. Buitenlandse vestigingen waren de „Stalhof” te Londen, de „Deutsche Brücke” te Bergen (Noorwegen), Brugge, Novgorod. De Dertigjarige Oorlog bracht de ondergang in 1648. In 1680 gingen Bremen, Hamburg en Lübeck een nieuw verbond aan van dezelfde naam, die zich tot in onze dagen heeft gehandhaafd.
