In democratische staten wordt de vrijheid om naar eigen geweten te handelen geëerbiedigd en wordt de burger niet gedwongen plichten te vervullen waartegen hij gewetensbezwaren heeft. Wie in Nederland erkende gewetensbezwaren heeft tegen het vervullen van zijn militaire dienstplicht, wordt in de gelegenheid gesteld andere
(vervangende) dienst te verrichten. Bij bezwaren tegen het afleggen van een eed kan met het afleggen van een belofte worden volstaan.