XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Trapgevel

betekenis & definitie

Trapgevel - Toen de renaissancebouw vastere voet in A. kreeg, ontstond hier een speciaal soort gevelbouw, de trapgevel, waarbij de gevel werd versierd met bentheimersteen, aangebracht in kleine blokjes. Deze trapgevels gaven aan de stad in de 17de eeuw een feestelijk uiterlijk, zoals nog blijkt uit de overgebleven voorbeelden (de Silveren Spiegel* en de Gouden Spiegel* aan het Kattengat en Nieuwmarkt 20-22) uit de eerste helft van de 17de eeuw. De grote bouwmeester Hendrick de Keyser* is bij vele van zijn gevelontwerpen van de aloude trapgevel uitgegaan, maar ging reeds over tot een rijkere vormgeving, zoals nog te zien is aan het pand O.Z. Voorburgwal 57, een van de weinige woonhuizen die volgens zijn ontwerp gebouwd en nog overgebleven is.

Een mooi voorbeeld van de typisch Amsterdamse renaissancebouw met trapgevels vormen de huizen Bloemgracht 87, 89 en 91. Naast de eenvoudige vorm komen ook versieringen voor, waarbij vullingen in de binnenhoeken van de trappen gemaakt werden, zogenaamde "klauwstukken", dikwijls rijk geornamenteerd. Een typisch voorbeeld is Herengracht 38. Deze klauwstukken hebben de overgang naar de halsgevel* begeleid.

LIT. H.J. Zantkuijl, Bouwen in Amsterdam, 1993.

< >