Oosterpark - Het Oosterpark was het eerste grote park (12,6 ha) dat de gemeente liet aanleggen. In 1890 was een prijsvraag voor een ontwerp uitgeschreven. Hieraan deden H. Copijn, J.D. Zocher en L.A.
Springer mee. Laatstgenoemde had twee ontwerpen ingediend onder de motto's "Omnibus" en "S.P.Q.A.". De keuze viel op Springer. Op 2 sept. 1891 ging de gemeente over tot de aanbesteding van het park. Ze trok hiervoor een bedrag van ƒ 248.000 uit. Begin 1894 werd het Oosterpark voor het publiek opengesteld. Springer heeft van het park een fraai "Engels" geheel gemaakt, rijk aan afwisseling zowel in aanleg als in houtsoorten en met grote gazons. Het Oosterpark wordt druk bezocht. In het voorjaar komen de Amsterdammers er vooral kijken naar de nestbouw van de blauwe reigers*, die worden aangetroffen aan de zijde van de oude Oosterbegraafplaats in een rij hoge populieren. Elk jaar broeden zij in een vrij variabel aantal, dat evenwel zelden minder dan 40 paren bedraagt.
Mooi is ook de achtergrond van het park: het Tropeninstituut en de grote laboratoriagebouwen. Hoewel het Oosterpark in de oorlog ernstig schade heeft opgelopen, gaf het weer een bijzonder feestelijke aanblik bij gelegenheid van de inhuldiging van koningin Juliana in 1948, met name de illuminatie langs de vijverrand. In 1907 is in het Oosterpark de Justus van Maurikbank geplaatst, ontworpen en vervaardigd door de beeldhouwer Eduard Jacobs te Laren. Zij is versierd met bekende typen uit van Mauriks werken: Mie de porster, Oude Sientje, Izaak van de Dam en Tijs Jolleman. In 1925 kreeg de politiehond Albert* er een gedenksteen. Bij het gebouw van het voormalige Beatrixoord staan twee limietpalen en een beeldengroep, die eens de daklijst van de Stadsschouwburg sierde, van Bart van Hove. In 1971 kwam er een monument voor Nescio (J.H.F.
Grönloh*) met figuren ontleend aan zijn Titaantjes (Hans Baaijens). In 1987 werd besloten het verwaarloosde park niet alleen op te knappen, maar ook uit te breiden. Hiervoor was 4,7 miljoen gulden nodig. Er kwam een nieuwe parkingang aan de Mauritskade. De 39.000 inwoners van de Dapper-, Transvaal-, en Oosterparkbuurt, die samen het verzorgingsgebied met 18.000 woningen bevolken, waren blij met deze renovatie en uitbreiding, die op 9 nov. 1987 begonnen. Toen stak wethouder Ten Have de eerste spade in de grond; de kosten bedroegen ƒ 4,5 miljoen. In 1989 was de renovatie voltooid.
LIT. R. Blijstra, Oosterparkbuurt, O.A. 1974, 233; id., De bevolking van de vier buurten Weesperzijde, Dapperbuurt, Oosterparkbuurt, Transvaalbuurt, O.A. 1975, 85; E. Weber, De Dapperbuurt in de jaren dertig, O.A. 1980, 271 en 339; id., Het Oosterpark, O.A. 1989, 170.
