Hemony, François en Pierre - François en Pierre Hemony, (respectievelijk 1609-1667 en 1619-1680) waren in de 17de eeuw de vermaardste klokkengieters (zie: Klokgieterij) van de wereld. Zij hebben een groot gedeelte van hun leven in A. doorgebracht. Toen namelijk in het midden van de 17de eeuw het stadhuis* op de Dam zijn voltooiing naderde, wilden de burgemeesters daarin een carillon hebben; tevens wensten zij andere carillons in de torens van de stad te doen uitbreiden of verbeteren. Zij wendden zich tot de Lotharinger François Hemony, geboren te Levécourt, die in de 30-jarige oorlog met zijn broer Pierre naar Zutphen was getrokken, waar zij omstreeks 1645 hun eerste werkstuk leverden. Zij hadden een grote naam en leverden tientallen klokkenspelen voor ons land en de Zuidelijke Nederlanden (België).
Op 6 nov. 1655 schreef de burgemeester de "Eersame François Hemony" of hij eens naar A. wilde komen. Hemony kwam met spoed, op 10 dec. 1655 was hij reeds benoemd tot "Stadsclock- en geschutgieter". Hij kreeg gratis een werkplaats aan de Keizersgracht bij het Molenpad, voordien reeds gebruikt als gieterij. Daar heeft hij, in samenwerking met zijn broer, vele carillons gemaakt of vergoten, zoals die van de Westertoren*, de Zuiderkerkstoren*, de Oudekerkstoren*, de Munttoren* e.a. Hij was de eerste die de ware toon van klokken volkomen wist te treffen. Hij nam de zwaarte van de klokken wat groter, de toon wat hoger dan nodig bij het gieten, liet de klokken daarna in draaiende beweging brengen en sleep ze met stalen beitels uit tot de toon precies verkregen was.
Bij dit werk mocht niet gesproken worden. François stierf in 1667, zijn broer zette het bedrijf voort. Vondel bezong François o.a. met: "Ik verhef mijn' toon in 't zingen, Aen den Aemstel en het IJ, Op den geest van Hemony, D'eeuwige eer van Loteringen". Pierre overleed in 1680. Hij werd,
evenals zijn broer, in de Nieuwe Kerk* begraven. De Hemonylaan en -straat herinneren aan deze kunstenaars.
LIT. B. Bijtelaar, De zingende torens van Amsterdam, 1947; André Lehr, De 17de-eeuwse klokkengieters François en Pieter Hemony, O.A. 1980, 34.
