Bibliotheca Rosenthaliana - Het levenswerk van Leeser Rosenthal* (1794-1868). Tijdens zijn leven bouwde deze een verzameling van hebraïca en judaïca op, die bij zijn dood in 1868 waarschijnlijk de grootste was van Duitsland. Twaalf jaar later werd de verzameling geschonken aan de stad A., die haar onderbracht in de Universiteitsbibliotheek*.
De verzameling werd door de Duitsers in 1942 gestolen en naar Duitsland gevoerd, maar na de bevrijding praktisch geheel intact gevonden en naar A. teruggebracht. Inmiddels is de Bibliotheca Rosenthaliana uitgegroeid tot de grootste verzameling joodse boeken van Europa. De bibliotheek omvat meer dan 100.000 gedrukte werken, 1.500 periodieken, meer dan 1.000 handschriften,
2.000 portretten, tekeningen, etsen en foto's, zo'n 500 eenbladsdrukken en een grote verzameling archivalia. Belangrijke aanwinsten van de laatste decennia waren o.a. een van de oudst bekende gedateerde Machor (gebedenboek), handschriften voltooid op 28 tevet 1290 (12 jan. 1290), een aantal Italiaanse ketoebot (huwelijkscontracten) en 18de- en 19de-eeuwse gekalligrafeerde Aramese teksten op vellen perkament. Ook een particuliere collectie boeken die hebben toebehoord aan de familie Cassuto, kwam in deze bibliotheek. Op 13 april 1994 verscheen, ter gelegenheid van de 200ste geboortedag van Leeser Rosenthal, het kleurrijk geïllustreerde "Bibliotheca Rosenthaliana: treasures of Jewish Booklore" met afbeeldingen van meer dan vijftig topstukken uit de bibliotheek, vergezeld van korte artikelen, waarin gerenommeerde onderzoekers uit de hele wereld hun licht laten schijnen over de legendarische collectie van deze joodse bibliotheek.
LIT. Openingsrede bij de jubileumtentoonstelling Bibliotheca Rosenthaliana, 2 sept. 1980, door burgemeester Polak, O.A. 1980, 290; drs, N.P. van den Berg, Een geschenk aan de stad. Achtergronden van de Bibliotheca Rosenthaliana, J.A. 1992, 131.
