Het woord is een samenstelling van helm (steel) en bard (strijdbijl). Eertijds een bijlvormig wapen.
De breede zijde was scherp. Bovendien was de hellebaard van een punt voorzien, waarmede men steken kon. Er was ook een haak aan om een ruiter uit den zadel te trekken. Lijfwachten waren vroeger gewoonlijk van dit wapen voorzien: dat waren de hellebaardiers.
