Gepubliceerd op 18-08-2020

Dooierzak (ontwikkelingsgeschiedenis)

betekenis & definitie

of Dooierblaas. Wanneer de bevruchte eicel van zoogdieren zich aan den wand van de baarmoeder heeft vastgezet, gaat de cel zich deelen en ontstaat er een klompje cellen en hieruit een blaasje, de kiemblaas, het begin van den dooierzak.

De kiemblaas heeft een gelijkmatigen wand van één enkele laag cellen en omsluit een holte, met eiwit gevuld. Op één plaats van dien wand is de kleur witter, dat is de vruchthof, waar zich de vrucht ontwikkelt (de kiemschijf op den dooier van een kippenei). Op de plaats van den vruchthof is de wand dikker en bestaat daar uit twee cellagen, het buitenste en het binnenste kiemblad (ectoderm en entoderm). Tusschen die beide in ontstaat het derde kiemblad (mesoderm), dat den vorm heeft van een streep. Deze streep is de aanleg van hersenen en ruggemerg. Naarmate de vrucht zich ontwikkelt, gaat de kiemblaas, die nu dooierzak heet, zich afsnoeren en komt ten slotte als een klein blaasje aan een steel aan den buik van de vrucht te hangen.

In de derde maand van de ontwikkeling van de vrucht van den mensch is de inhoud verbruikt en moet het moederlijk bloed de voeding der vrucht overnemen. Bij vogels is de dooierzak (de dooier) veel grooter dan bij de zoogdieren en de inhoud is pas verbruikt, als het kuiken uitkomt. Bij jonge vischjes is de dooierzak nog niet geheel verdwenen : men ziet ze met de dooierblaas aan hun buik rondzwemmen.Een enkele maal kan het ook bij zoogdieren gebeuren, dat de dooiergang open blijft tot na de geboorte van het jonge dier. Dan is er een zgn. dooiergangfistel, die van den dunnen darm naar de navelwond loopt en ontlasting afscheidt. Verdwijnt deze gang onvolkomen, dan bevindt zich een blind eindigend aanhangsel aan den dunnen darm, een halve meter van den blinden darm gelegen.

< >