Patrae (Πατραι), griekse havenstad op de noordwestkust van Achaia, gelegen aan de westelijke toegang tot de Golf van Corinthe; thans nog Patrae geheten (nederlands Patras). Patrae ontstond in onbekende tijd door de samenvoeging van enkele boerendorpen, misschien nadat het een aantal voor de dorische volksverhuizing uitgeweken Peloponnesiërs had opgenomen.
De antieke stad lag hoofdzakelijk ten zuiden van de acropolis, die ca. 0,5 km van de zee verwijderd is. Geassocieerd met Dyme, vervolgens met Pharae en Tritaea, nam Patrae in 280 vC het initiatief tot de stichting van de nieuwe → achaeïsche bond. Zware verliezen leed de stad in de strijd tegen de Galliërs (279 vC), in de macedonische bondgenotenoorlog (2) (220-217), in de eerste macedonische oorlog (215-205) en tijdens de opstand tegen de Romeinen in 146 vC.In de romeinse tijd kreeg Patrae betekenis als voornaamste griekse verbindingshaven met Italië; er vestigden zich vele romeinse kooplieden. Dit leidde in 14 vC tot de stichting door keizer Augustus van de Colonia Augusta Aroë Patrensis, aan welker gebied grote delen van Achaia, Aetolië en Locris werden toegevoegd. Zo werd Patrae de belangrijkste stad van Griekenland na Athene en Corinthe. Volgens de overlevering onderging de apostel → Andreas in Patrae de marteldood.
Overblijfselen uit de oudheid zijn in Patrae schaars; een romeins odeon is gedeeltelijk gerestaureerd. Uit de keizertijd dateren ook een groot mozaiek en de gevonden beeldhouwwerken.
Lit. E. Meyer (PRE 18, 2 (4), 2191-2222). - J. Herbillon, Les cultes de Patras avec une prosopographie patréenne (Baltimore 1929). U. Kahrstedt, Die Territorien von Patrai und Nikopolis in i der Kaiserzeit (Historia 1, 1950, 549-561). [te Riele]
