Melissus (Μελλισσος) van Samos (5e eeuw vC), een van de laatste wijsgeren van de eleatische school, volgeling van Parmenides. Tijdens de opstand van zijn vaderstad tegen Athene (441-439) behaalde hij als admiraal van de samische vloot een overwinning op Pericles, maar werd later door deze verslagen.
Melissus volgde trouw Parmenides’ leer van de onveranderlijkheid en onbeweeglijkheid van het ene en ondeelbare zijnde, maar leerde - in tegenstelling tot zijn meester - dat het zijnde απειρον (onbegrensd) is, d.w.z. geen begin en geen einde heeft, niet in de tijd, maar ook niet in de ruimte. Aan deze stelling ontleende hij vervolgens nieuwe argumenten voor de eenheid, de niet-waameembaarheid en de onbeweeglijkheid van het zijnde. Van zijn prozawerk Περι φυσεως η περι του οντος; (De natuur of het zijnde) zijn in het werk van de Aristoteles-commentator Simplicius (6e eeuw nC) fragmenten met een totale omvang van ca. 1000 woorden bewaard gebleven.Lit. Fragmenten met duitse vertaling bij H. Diels/W. Kranz, Die Fragmente der Vorsokratiker in (Zürich/Berlin 1964) nr. 30; met franse vertaling bij J. Zafiropulo, L’école éléate. Parménide, Zénon, Mélissos (Paris 1950) 210-279; met italiaanse vertaling: G.
Reale, Melisso, Testimonianze e frammenti (Florence 1970). - W. Nestle (PRE 15, 530-532). W. Guthrie, A History of Greek Philosophy 2 (Cambridge 1965) 101-118. [Nuchelmans)
