Idomeneus (Ιδομενευς), griekse eigennaam.
1. Idomeneus van Kreta, legendarische kleinzoon van de kretenzische koning Minos, koning van Kreta en aanvoerder van de Kretenzers in de trojaanse oorlog, waaraan hij met tachtig schepen deelnam. De Ilias schildert hem als een reeds oudere man, die het echter durfde op te nemen tegen Hector en Aeneas en vele vijanden buiten gevecht stelde. Tijdens een storm op de terugreis zou Idomeneus beloofd hebben dat hij het eerste wat hij na zijn landing tegenkwam aan Poseidon zou offeren; toen dit zijn eigen zoon bleek te zijn en Idomeneus nochtans zijn belofte wilde nakomen, zou hij uit Kreta verdreven en naar Italië gevlucht zijn.
Lit. Ilias 2, 645-652; 13, 210-505; 17. 605-625 ; 23, 450-498. - P. Weizsacker (Roscher 2, 106-108). W. Gundel (PRE 9, 906- 909).
2. Idomeneus van Lampsacus (ca. 325-270 nC), griekse geleerde, leerling en vriend van Epicurus. We bezitten fragmenten van drie historische werken van Idomeneus: Περι των Σωκρατικων (De Socratici; met felle aanvallen met name op Plato), Περι των δημαγωγων (De volksleiders; chronique scandaleuse van de grote atheense politici, waarmee hij de zinloosheid van politieke activiteit wil aantonen) en ‘Ιστορια των κατά την Σαμοθρακην (Geschiedenis van Samothrace). De betrouwbaarheid van Idomeneus’ grotendeels anecdotische mededelingen wordt niet hoog aangeslagen.
Lit. Fragmenten bij F. Jacoby, Die Fragmente der griechischen Historiker 3 B (Leiden 1950 = 1964) no. 338, en bij H. Usener, Epicurea (Leipzig 1897 = Rome 1963). - F. Jacoby (PRE 9, 910-912). [Nuchelmans]
