Legendarische held uit de oudste geschiedenis van de romeinse republiek.
Gnaeus Marcius Coriolanus, volgens de overlevering een afstammeling van koning Ancus Marcius, zou in 491 vC tijdens een hongersnood wegens zijn extreme patricische gezindheid met de plebs in conflict zijn geraakt en verbannen zijn. In 489 en 488 zou hij aan het hoofd van de Volsci tegen zijn vaderstad gestreden hebben, totdat een gezantschap van romeinse vrouwen onder leiding van zijn echtgenote Volumnia en zijn moeder Veturia hem over wist te halen het beleg van Rome te staken; daarom zou hij door zijn volscische gastheer Attius Tullus vermoord zijn. De kritische onderzoekingen van Mommsen (Römische Forschungen 2, Berlin 1879) en anderen hebben het onhistorische karakter van de Coriolanus-figuur overtuigend aangetoond. In de romeinse traditie gold Coriolanus als de enige Romein die ooit tegen zijn vaderstad ten velde was getrokken. De sage inspireerde Shakespeare tot zijn gelijknamige tragedie (1607?) en Beethoven tot de bekende ouverture Coriolan.Lit. Plutarchus’ biografie van C. Livius 2, 33-54. Dionysius van Halicamassus, boeken 7 en 8. - W. Schur (PRE Suppl. 5, 1931, 653-660). [Nuchelmans]
