Aristagoras (Αριστογορας) van Milete verving als tyran van deze stad zijn schoonvader en neef → Histiaeus, toen deze zich naar het hof van Darius 1 in Susa had moeten begeven, en speelde een belangrijke rol bij het uitbreken van de ionische opstand tegen de Perzen (499-494).
In 499 haalde hij de Perzen over tot een gemeenschappelijke expeditie tegen het eiland Naxus, waar de democratische partij een aantal aristocraten verdreven had. Toen de expeditie mislukte, nam Aristagoras, mede aangezet door een geheime boodschap van Histiaeus, het initiatief tot een algemene opstand van de ionische steden op de kusten van Klein-Azië. Door af te treden als tyran gaf hij Milete zijn vrijheid terug en hij verjoeg ook in andere steden de tyrannen die daar met steun van de Perzen heersten. In de winter van 499/498 reisde hij naar Griekenland om hulp te vragen: Sparta weigerde, Athene en Eretria zonden resp. 20 en 5 schepen. Ondanks aanvankelijke successen (val van Sardes, 498) werd de opstand, die het aan een krachtige leiding ontbrak, door de Perzen spoedig neergeslagen. Reeds voordat het zover was, had Aristagoras zich naar Myrcinus in Thracië begeven, waar de avonturier in 496 de dood vond bij een aanval op Εννεα οδοι, het latere Amphipolis.Lit. Herodotus 5, 23-51 en 97-126. - H. Bengtson, Griechisehe Geschichte (München 1960) 149-153. [Nuchelmans]
