zijn diepe dalen met steile wanden, die onder de zeespiegel in de helling van de continenten naar de diepe zee voeren. Toen zij aan het eind van de 19de eeuw eerst bekend werden als voortzetting van rivierdalen, bijv. van de Kongo-rivier, dacht men dat het ondereinde van die rivieren verdronken was.
Pas nadat ca 1930 de echo-loding in toepassing kwam, zijn, te beginnen met het werk van F. P. Sheppard, deze onderzeese dalen in het brandpunt der belangstelling van geologen geplaatst. Toen bleek, dat vele submarine canyons niet de voortzetting van rivierdalen op het land waren en dat bijna alle onderzeese continentale hellingen er mede doorploegd zijn (in Europa o.a. voor Portugal en voor Frankrijk in de Golf van Biscaye), moest naar een andere verklaring van hun ontstaan gezocht worden. Een algemeen erkende verklaring is nog niet gevonden.Sommige dezer canyons lopen tot 3500 m diepte door. Indien dit verdronken dalen zouden zijn, zou dit betekenen, dat de continenten vroeger 3500 m hoger lagen dan nu, of dat de zeespiegel vroeger 3500 m lager stond. Tegen beide zienswijzen bestaan gegronde bezwaren. De door Ph. H. Kuenen uitgewerkte theorie van R. A. Daly, die de uitschuring der canyons onder water toeschrijft aan stromen van soortelijk zware suspensies van zeewater met omgewoelde sedimenten van de shelfs, schijnt een aanvaardbare verklaring te zijn. In het bijzonder zou volgens R. A. Daly deze omwoeling op de shelfs hebben plaats gevonden gedurende de pleistocene ijstijden, waarin het zeewater tot 100 m lager stond dan nu en de branding meer vat had op de losse sedimenten op de shelfs.
PROF. DR B. G. ESCHER
Lit.: R. A. Daly, The Floor of the Ocean (Univ. of N. Carolina Press 1942); D. W. Johnson, Origin of Submarine Canyons (Columbia Un. Pr., New York 1939); Ph. H. Kuenen, Marine Geology (New York - London 1950).
