is het onvruchtbaar maken van mens of dier, zonder de geslachtsklieren weg te nemen. Bij de man geschiedt dit door onderbinding van de afvoerkanalen van het zaad (vas deferens); bij de vrouw door onderbinding van de eileiders.
Slechts zelden is er een medische indicatie tot deze ingreep, maar de Duitsers hebben onder het Hitlerregime, gedreven door rassenwaan en eugenetische theorieën, bij vele Joden, zieken en misdadigers deze behandeling toegepast. In enkele landen wordt de onderbinding van de eileiders wel uitgevoerd op verzoek van de vrouw om ongewenste zwangerschap te voorkomen. Daar de geslachtsklieren zelf intact blijven (in tegenstelling tot castratie) ontstaan er hierna geen veranderingen in de secundaire geslachtskenmerken.
