Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SKODA WERKE

betekenis & definitie

gevestigd te Praag, ontstonden uit een kleine machinefabriek te Pilsen, ca 1860 gebouwd door Graf Waldstein, die in 1869 werd overgenomen door ir Emil von Škoda (Pilsen 19 Nov. 1839 - Amstetten 8 Aug. 1900). Onder diens leiding groeide de onderneming gestadig; reeds spoedig werd zij uitgebreid met een ijzergieterij, een smederij en een hoogoven, terwijl voorts in 1890 werd begonnen met de bouw van een wapenfabriek.

In 1899 werd de onderneming omgezet in een naamloze vennootschap. Tijdens Wereldoorlog I werd een fusie voorbereid met de Prager Maschinenbau A.G., welke maatschappij zelf was ontstaan uit een drietal machinefabrieken, die reeds jarenlange ervaring hadden in verschillende takken van de machine-industrie. Omstreeks 1920 was deze fusie geheel voltooid. Gedurende Wereldoorlog I waren de Skoda Werke de voornaamste leveranciers van het Oostenrijks-Hongaarse leger.De onderneming was in deze tijd vooral nauw gelieerd met de Krupp-fabrieken; o.m. werden de patenten tussen de beide maatschappijen geruild. Het verdrag van Versailles bracht de Skoda Werke op Tsjechoslowaaks grondgebied. De omschakeling op de vredesproductie ging gepaard met sterke moeilijkheden, vooral op financieel gebied. Deze konden slechts overwonnen worden met de hulp van de Franse firma Schneider Creusot, die zowel financiële bijstand verleende als een aantal belangrijke opdrachten verschafte. Daarna brak voor de onderneming een tijd van ongekende activiteit op velerlei gebied aan; begonnen werd met de productie van spoorwegmaterieel, een electro-technische fabriek werd opgericht, enkele steenkolenmijnen en een scheepswerf werden verworven. Na de overneming van de automobielfabriek Laurin & Klement A.G. in 1925 werden de Skoda Werke tevens de belangrijkste producent van personen- en vrachtauto’s in Tsjechoslowakije; zij brachten o.m. het merk Hispano-Suiza op de markt en begonnen al spoedig ook met de productie van vliegtuigen.

Na een belangrijk aandeel in de koortsachtige wapenproductie van de jaren 30 te hebben geleverd ging de onderneming in 1939 in Duitse handen over en maakte tot 1945 deel uit van de Hermann Göring Werke. Na Wereldoorlog II werd zij genationaliseerd.

J. E. ANDRIESSEN

< >