staat in het Z.O. van Brazilië, welke het grondgebied van het gelijknamige bondsdistrict (waarin de hoofdstad van het land ligt) omringt, groot 42.588 km2, telt (1951) 2.271.000 inw. Het landschap wordt voor 80 pct ingenomen door gebergten (Serra do Mar tot 2200 m hoog), welke meestal uit gneis en granieten bestaan.
Langs de kusten treft men visrijke lagunen aan. De voornaamste rivieren zijn de Parahyba do Sul en de in de benedenloop bevaarbare Macahé. Het klimaat is heet en vochtig. Het Camposdistrict van de Parahybavallei is een van de belangrijkste suiker- en koffieproducenten van Brazilië. Andere producten zijn katoen, tabak en fruit. De mijnbouw levert goud, mica en kaolien.
De steden hebben een uitgebreide industrie, vnl. van textiel, suiker en tabak. Sedert 1902 is Nictheroy de hoofdstad met (1948) 166.000 inw.
