staatkunde, die zich alleen door het staatsbelang laat inspireren. In deze zin is zij het eerst gebruikt door Ludwig von Rochau in zijn: Grundsätze der Realpolitik (1853).
Bismarck geldt dan spoedig als het type van een „Realpolitiker”. Later is het woord ook gebezigd in de zin van: politiek, die zich neerlegt bij voldongen feiten, of ook: politiek, die geen rekening houdt met enigerlei ideologie of ethisch beginsel, die alleen machtsvorming en machtsaanwending als de taak van de politicus beschouwt. Volgens deze opvatting is dus alleen „macht” reëel, „overtuiging” of „ideaal” geenszins.
