Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

Les ENFANTS SANS SOUCI

betekenis & definitie

corporatie van Franse toneelspelers uit de late middeleeuwen en de 16de eeuw, die zich bezighielden met het opvoeren van sotternieën (soties) e.d. Met zekerheid weet men heel weinig van hen, vooral omtrent hun oorsprong; volgens de traditie gaat deze terug tot ca 1400 onder Karel VI.

Zij droegen bij het spel een costuum, half geel en half groen, met een grote kap met bellen en ezelsoren. Aan het hoofd van de troep stond een Prince des Sots en naast hem een Mère Sotte. De stukken die zij speelden hadden als de moraliteiten (moralités) allegorische personen en waren onder het mom van dwaasheid vaak satirisch. De Astrologue (1498) richt zich scherp tegen één van ’s konings gunstelingen, Georges d’Amboise; beroemd geworden is de Sotie du Prince des sots van de dichter Gringore of Gringoire, die op Vastenavond 1512 gespeeld werd en waarin paus Julius II, tegenstander van koning Lodewijk XII, wordt aangevallen. De verhouding van de Enfants sans souci tot de Basochiens of Clercs de la Basoche is niet duidelijk; een precieze scheiding zal wel niet bestaan hebben, evenmin als tussen de moralités en de soties. Wij weten dat Pierre Gringore, Roger de Collerye, Clément Marot deel hebben uitgemaakt van de Enfants sans souci. De corporatie die om politieke redenen met rust gelaten of begunstigd was door Lodewijk XII, kreeg tegenwerking van Frans I en in de tweede helft van de 16de eeuw verdween zij in letterlijke en figuurlijke zin van het toneel.DK G. G. ELLERBROEK

Bibl. : Zie bij de genoemde schrijvers en verder: E. Picot, Recueil général de Soties (in de Coll, de la Société des Anciens Textes; 3 dln, 1902-1912).

Lit.: E. Picot, La sotie en France (Bouillon 1878) ; L. Petit de Julie ville, Répertoire du théâtre comique en France du moyen-âge (1885) ; Idem, Les comédiens en France au moyen-âge (1885) ; Idem, La comédie et les mœurs en France au moyen-âge (1886).

< >