(dom Enrique el Navegador (Oporto 4 Mrt 1394 - Sagres 13 Nov. 1460), prins van Portugal, de vierde zoon van koning johan I. Eerst vergezelde hij zijn vader in diens strijd met de Moren en behaalde grote roem bij de verovering van Ceuta (1415).
Belangrijk was echter vooral, dat hij hier in aanraking kwam met kooplui uit Timboektoe. Hun verhalen en de door hen meegebrachte koopwaar brachten hem op het denkbeeld langs de zeeweg Guinea te bereiken. Hij rustte vele schepen uit voor ontdekkingsreizen (aldus werden de eilanden Porto-Santo, Madeira, de Formigas-eilanden, Santa Maria en overige Azoren ontdekt en bereikte men o.a. Kaap Bójador, Kaap Blanco en Kaap Verde). Nadat Hendrik in 1449 op Arguin een vesting gesticht had, ontstond weldra een levendig en winstgevend handelsverkeer met de westkust van Afrika. In 1460 werden nog de Kaap-Verdische eilanden ontdekt. Hij heeft, zonder zelf te varen, de grondslagen gelegd voor de wereldhandel van Portugal en voor zijn bloei als koloniale mogendheid, terwijl hij tevens nieuwe wegen aan de scheepvaart aanwees.Lit.: R. H. Major, Life of Prince Henry of Portugal, surmamed the Navigator (London 1868); C. R. Beazley, Prince Henry the Navigator (London 1895); Jules Mees, Henri le Navigateur et l’académie de Sagres (Bruxelles 1901); V. Magalhaes Godinho, A expansao Quatrocentista portuguesa (Lisboa 1945).
