Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Gustav siegmund kalnoky

betekenis & definitie

vrijheer van Körös-Patak, graaf van, Oostenrijks diplomaat (Lettowitz, in Moravië, 29 Dec. 1832 - Prödlitz, in Moravië, 13 Febr. 1898), was van 1874-1880 gezant te Kopenhagen en van 1880 - Nov. 1881 ambassadeur te St Petersburg. Daarna werd hij minister van Buitenlandse Zaken (tot Juni 1895).

Ondanks zijn voornemen om naast het Verbond van 1879 met het Duitse rijk, de Donaumonarchie ook weer in betere verstandhouding tot Rusland te brengen, brachten de omstandigheden hem er aanvankelijk toe enkel op Duitsland en min of meer ook op Engeland te steunen. De verlenging van de herstelde Driekeizerentente van 1881 in 1884 is dus niet zo kenmerkend voor zijn bewind geweest; zij werd in 1887 niet hersteld en de verstandhouding tot het tsarenrijk werd in die jaren dan ook hoe langer hoe slechter. Kenmerkender is de Driebond van 20 Mei 1882 met Duitsland en Italië, alsmede het verbond van 30 Oct. 1883 met het Duitse rijk en Roemenië en de zgn. Middellandse Zeeëntente van 10 Dec. 1887 met Italië en Groot-Brittannië. In deze jaren is Kalnoky de gewillige medewerker aan Bismarck’s bondgenootschapspolitiek; na 1890 evenwel, als Bismarck zijn ontslag gekregen heeft, gevoelt hij zich vrijer van het Duitse rijk. Pogingen van Russische zijde om Oostenrijk van de Driebond los te werken, hebben de vervroegde hernieuwing van dat bondgenootschap tot gevolg (6 Mei 1891).

Maar in de laatste jaren van zijn ministerschap slaagt Kalnoky er in, de verhouding tot de Tweebond te verbeteren, waar zijn opvolger Gulochowsky op voortbouwt. Het aftreden van Kalnoky was het gevolg van een conflict met de Hongaarse ministerpresident Banffy over de verhouding tot de Heilige Stoel.

Lit.: Friedjung, Gust. Gf. K. (Histor. Aufsätze 1919); Becker, Das Französisch-Russische Bündnis (1925); Japikse, Europa en Bismarcks Vredespolitiek (1925); Bartstra, Twaalf jaar Vrye-handelspolitiek (1928).

< >