Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GRAMMATISCHE FIGUREN

betekenis & definitie

is een samenvattende naam voor de vormveranderingen die een woord buiten de vervoeging en de verbuiging ondergaan heeft. Deze veranderingen kunnen bestaan in toevoeging of weglating van een klank ten gevolge van splitsing van één lettergreep in tweeën of ten gevolge van samentrekking van twee lettergrepen tot één lettergreep.

In andere gevallen deed zich vervanging of verplaatsing van een klank voor. De Grieken hebben zich het eerst met deze materie beziggehouden. De Romeinen volgden hen na en in de tijd van de Renaissance is men de voorstellingen van de Latijnse grammatica ook op de Nederlandse gaan toepassen. Men onderscheidt de volgende grammatische figuren: aphairesis (afwerping), apocope (afkapping), assimilatie (gelijkmaking), elisie (uitlating), epenthesis (invoeging), metathesis (omzetting), paragoge (achtervoeging), prothesis (voorvoeging), synaloephe (samensmelting, waaronder ook crasis valt), syncope (uitstoting.)DR B. VAN DEN BERG

Lit.: Jan te Winkel, De grammatische figuren in het Nederlandsch (Kuilenburg 1884).

< >