Italiaans toneelschrijver (Bagni di S. Giuliano, Pisa, 29 Oct. 1782 - Florence 20 Sept. 1861), ontleent zijn betekenis vooral aan de eerlijke en krachtige overtuiging en de vaderlandse vrijheidszin, die in zijn drama’s aan het woord komt, meer dan aan de poëtische bevleugeling er van.
In zijn stukken, romantisch van geest maar klassiek naar de vorm, komt deze typische Risorgimento-figuur op tegen despotisme en theocratie, vóór Italië’s eenheid en onafhankelijkheid; de bekendste zijn Amaldo da Brescia, Giovanni da Prócida, Antonio Foscarini, Ludovico Sforza. Zijn personages zijn veeleer typen, symbolen, dragers van ideologische contrasten dan levende wezens door hartstocht bewogen. Op Niccolini’s naam staan ook vijf tragedies gevolgd naar de Grieken van welke laatsten hij tevens diverse treurspelen vertaalde.Bibl.: Uitgaven van N.’s verzam. werken: in 3 dln (Firenze 1847); in 8 dln d. C. Gargiolli (Milano 1860-’80); Poesie inedite, p. da G. Gargiulo (Firenze 1884).
Lit.: A. Vannucci, Ricordi della vita e delle opere di G. B. N. (Firenze 1866, 2 dln); R. Guastalla, La vita e le opere di G. B.
N. (Livorno 1917); D. Bianchi, La storia e la realtè nell’arte di G. B. N., in Giorn. stor. LXXXII, 1923; T. Borgomaneri.
II romantici smo nel teatro di G. B. N. (Milano 1926). Over geschiedk. werk van N.: B. Groce, Storia della storiografia ital. (Bari 1921).
