Frans generaal (La Pointe-à-Pitre, Guadeloupe, 30 Juli 1852 - Neuilly 18 Jan. 1925), diende als luitenant in 1870 en maakte deel uit van het leger, dat bij Sedan capituleerde. Als officier van de generale staf was hij lange jaren een zeer gewaardeerd leraar in de tactiek aan de Ecole supérieure de guerre.
In 1914 met het bevel over het 5de leger, op de noordelijke vleugel van de Franse gevechtslijn, belast, wist hij zijn korpsen, ofschoon geslagen, aan vernietiging door de opdringende offensieve Duitse vleugel bij Charleroi en St Quentin te onttrekken. Zijn gemis aan tact, vnl. tegenover de Britse opperbevelhebber French, met wie hij moest samenwerken, maakte zijn vervanging door Franchet d’Esperey noodzakelijk. Van zijn diensten als legeraanvoerder werd nadien aan het front geen gebruik meer gemaakt. Hij gaf in 1920 een studie Plan de campagne français et premier mois de la guerre in het licht, waarin hij, met de hem eigen heftigheid, een oratio pro domo leverde en de legerleiding aanviel.
