Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CATHARINA (engeland)

betekenis & definitie

is de naam van enige koninginnen Van ENGELAND.

Catharina van Valois

(Parijs 27 Oct. 1401 Bermondsey Abbey 3 Jan. 1437) was een dochter van koning Karel VI van Frankrijk, huwde in 1420 met Hendrik V van Engeland; hun zoon, Hendrik VI, had hierdoor een dubbele aanspraak op de Franse troon. Toen haar gemaal kort na de geboorte van de prins in 1422 overleed, huwde zij in het geheim met Owen Tudor, aan wie zij 3 zonen schonk. Door een van deze is zij de grootmoeder van Hendrik VII.

Catharina van Aragon

(Alcalâ de Henares 15 Dec. 1485 - Kimbolton 7 Jan. 1536), dochter van Ferdinand II van Aragon en Isabella van Castilië, huwde 14 Nov. 1501 met prins Arthur van Wales (oudste zoon van Hendrik VII), die echter reeds 2 Apr. 1502 stierf. Om de aanzienlijke bruidsschat van 200 000 goudgulden te kunnen behouden, verbond Hendrik VII haar aanstonds met zijn tweede zoon, die slechts 12 jaar oud was, en later als Hendrik VIII de troon beklom. Deze verzette zich aanvankelijk tegen deze verbintenis, doch ii Juni 1509, na de dood van zijn vader, huwde hij Catharina, aan wie hij eerst zijn vertrouwen gaf en die in zijn afwezigheid meermalen de regeringstaak overnam. Reeds na 10 jaar werd hij haar ontrouw en na zijn kennismaking met Anna Boleyn wenste Hendrik zich van haar te scheiden. 9 jaar lang vervolgde hij haar met allerlei pogingen tot ontbinding van het huwelijk, daarbij geholpen door Wolsey, die wist te verklaren, dat een huwelijk met een schoonzuster onwettig was, en de dispensatie, door de paus verleend, wegens een kleine onjuistheid als ongeldig beschouwde.

Ten slotte verklaarde Cranmer, aartsbisschop van Canterbury, tegen de wil van de koningin, die al enige tijd als gevangene op Ampthill woonde, het huwelijk voor niet wettig gesloten (23 Mei 1534). Catharina leefde verder in zeer armoedige omstandigheden en moest allerlei vernederend werk doen. Koningin Maria I (de Bloedige) was haar enige dochter. Catharina wordt geroemd als verstandig, flink en vroom. (Voor de politieke verwikkelingen, die de verstoting van deze tante van Karel V meebracht, Z Hendrik VIII).

Lit.: J. A. Froude, The divorce of C. of A. (1891); A. F.

Pollard, Henry VIII (1905); M. Hume, The wivesofHenry VIII (1905); G. Mattingly, Cath. of Aragon (1942).

Catharina Howard

(ca 1520 - 13 Febr. 1542), dochter van Edmund Howard en een kleindochter van de graaf van Norfolk, boeide koning Hendrik VIII zozeer, dat hij met haar eerst in het geheim, enkele maanden later officieel (8 Aug. 1540) zijn 5de echtverbintenis sloot. Zij werd door haar tegenstanders beschuldigd van een ontuchtige levenswandel in vroegere tijd, wat zij zelf ook bekende; zij ontkende echter zich schuldig te hebben gemaakt aan ontrouw na haar huwelijk met de koning. Haar minnaars werden naar 16de-eeuws gebruik onthoofd en zij zelf, op verklaring van vele getuigen schuldig verklaard, onderging hetzelfde lot.

Catharina Parr

(1512 - Sudeley Castle 7 Sept. 1548), de zesde echtgenote van Hendrik VIII, huwde 12 Juli 1543 met deze, nadat zij van tevoren in de echt verbonden was geweest met lord Borough (gest. 1529) en lord Latimer (gest. 1542). Bijna onmiddellijk na ’s konings dood (1547) huwde zij met admiraal Thomas Seymour, doch overleed reeds spoedig daarna bij een bevalling. Zij had een uitstekende opvoeding genoten en had een uitgebreide kennis, ook van Latijn en Grieks. Ook wordt haar vroomheid geroemd, echter niet overgaand in dweepzucht.

Gematigd protestants, deed zij veel om de Engelsen tegen de geloofsijver van haar koninklijke gemaal te beschermen. Deze stond sterk onder haar invloed en liet bij zijn reis naar Frankrijk in 1544 enige maanden aan haar het bestuur over.

Lit.: Strickland, Lives of the Queens of England, III (1877); M. Hume, The wives of Henry VIII (1905).

< >