Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Urbanus

betekenis & definitie

Urbanus is de naam van acht Pausen, namelijk: Urbanus I, een Romein van geboorte. Hij beklom den Pauselijken stoel in 223 en leed, naar men wil, in 230 onder Alexander Severus den marteldood. Zijn gedenkdag valt op den 25sten Mei. — Urbanus II, geboren te Chatillon sur Marne. Hij heette eigenlijk Eudes (Odo) en was te voren monnik te Cluny, doch Gregorius VII benoemde hem tot bisschop van Ostia, en hij werd in 1088 tot paus gekozen. Hij trad in de voetstappen van zijn voorganger, bestreed de leekeninvestituur, vernieuwde den ban, uitgesproken over Hendrik IV en prikkelde diens zoon Koenraad tot opstand.

Ook deed hij Philippus I van Frankrijk (1094) in den ban, alsmede bij herhaling zijn tegenpaus Clemens en diens aanhangers. Met schranderheid en overleg maakte hij gebruik van de algemeene beweging tot bevrijding van het Heilige Land en riep in 1095 kerkvergaderingen bijéén te Piacenza en te Clermont, waar hij de Vorsten en volkeren tot een kruistogt opriep. Hij overleed den 29sten Junij 1099. — Urbanus III, eigenlijk Umberto Crivelli, te voren aartsbisschop van Milaan. Hij verkreeg in 1186 de Pauselijke waardigheid en was een heftig tegenstander van keizer Frederik I, over wien hij voornemens was den banvloek uit te spreken, toen hij bij het vernemen van den val van Jerusalem plotselijk stierf te Ferrara den 20sten October 1187. — Urbanus IV, eigenlijk Jacques Pantaleon, de zoon van een schoenmaker te Troyes. Hij was te voren canonicus te Troyes, daarna bisschop te Laon en Verdun, later patriarch te Jerusalem en werd in 1261 tot paus gekozen. Tegen Manfredo van Sicilië riep hij Karel van Anjou te hulp, maar deze veroverde nagenoeg den geheelen Kerkelijken Staat, zoodat Urbanus op den 2den October 1264 op de vlugt overleed. — Urbanus V, eigenlijk Guillaume de Grimoard, aanvankelijk een Benedictijner geestelijke, die zijne opleiding had ontvangen te Montpellier en Avignon. Hij werd abt te Auxerre en te Marseille, daarna pauselijk legaat te Napels en op Sicilië en in 1362 paus. Hij was een vijand van alle nepotismus en een voorstander der wetenschap en der geregtigheid.

Sedert 1357 hield hij zijn verblijf te Rome, maar keerde in 1370 terug naar Avignon en overleed den 19den December van dat jaar. — Urbanus VI, eigenlijk Bartholommeo da Prignano, geboren te Napels. Hij werd aartsbisschop te Bari, beklom in 1678 den Heiligen Stoel en ijverde met zooveel gestrengheid tegen de cardinalen, dat deze te Avignon Clemens VIl tot tegenpaus kozen. Niettemin wist hij zijn gezag te handhaven, ondersteunde Karel van Durazzo tegen koningin Johanna van Napels, kwam echter ook met dezen in botsing, daar hij hem beschuldigde van medepligtigheid aan eene door de cardinalen tegen hem beraamde zamenzwering, en deed zes cardinalen ter dood brengen (1385). Hij overleed te Rome, vermoedelijk vergiftigd, den 15den October l389.— Urbanus VII, te voren Giovanni Battista Castagna. Deze was eerst hoogleeraar in het burgerlijk en kerkelijk regt, daarop aartsbisschop van Rossano, in 1583 cardinaal en den I4den September 1590 paus, maar overleed 13 dagen na zijne benoeming. — Urbanus VIII, eigenlijk Maffeo Barbarini, geboren te Florence. Hij werd in 1604 aartsbisschop van Nazareth en vertrok als gezant naar Parijs, waar hij ijverde voor de vernieuwde toelating der Jezuïeten.

In 1605 werd hij cardinaalpresbyter, in 1608 aartsbisschop van Spoleto en in 1623 paus. Hij bevorderde kunst en wetenschap, maar liet het beheer der staatszaken over aan zijne bloedverwanten, die uit haat tegen Spanje Frankrijk ondérsteunden. Onder zijn bestuur viel door het uitsterven van het Huis Rovere het hertogdom Urbino ten deel aan den Heiligen Stoel. Hij schonk aan de cardinalen den titel van „eminentie", vernieuwde de bul: „In coena Domini”, verbeterde het „Breviarium Romanum”, stichtte in 1627 het collegium der propaganda, veroordeelde het stelsel van Galilei, hief de orde der Jezuïetennonnen op, en overleed den 29sten Julij 1644. Zijne gedichten zijn bij herhaling uitgegeven.

< >