Ulanen of uhlanen, met lansen gewapende ruiters, is een naam van Tartaarschen oorsprong, dewijl de Tartaren hunne ligte ruiterij, waarmede zij gestadig de Poolsche grenzen bestookten, ulans of wakkere, dappere mannen noemden. Toen gaven de Polen aan hunne ruiters, bestemd om die aanvallen af te weren, desgelijks den naam van ulanen, en juist de Poolsche ulanen maakten zich vervolgens beroemd door hunne dapperheid. Ook in de overige Europésche legers werden toen ulanenkorpsen opgerigt en in het uniform der Poolsche ulanen gekleed.
Voorts voerden zij behalve de lans, met een vaantje voorzien, een sabel en pistolen, welke laatste thans door een karabijn met getrokken loop vervangen is. Gewoonlijk worden de ulanen tot de ligte kavallerie gerekend, doch hier en daar ook tot de zware.