Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Thessalië

betekenis & definitie

Thessalië, een aloud landschap in het noorden van Griekenland, grensde in het westen aan Epirus, waarvan het door den Pindus gescheiden was, in het noorden aan Macedonië, in het oosten aan de Aegésche zee en in het zuiden, behalve aan een paar baaijen, aan het gebied der Dolopers en Aenianen. De voornaamste gebergten zijn er: de Olympus (2973 Ned. el hoog), de Ossa (1953 Ned. el hoog), de Pelion (Plessidi, 1620 Ned. el hoog) in het noorden, de Pindus (2124 Ned. el hoog) in het oosten, en de Othrys (1624 Ned. el hoog), in het zuiden. Over de gebergten in het noorden en zuiden kon men gemakkelijk heentrekken, zoodat Thessalië bij herhaling bezocht werd door volksverhuizers en veroveraars. Eene bergketen ter hoogte van slechts 800 Ned. el, de vermaarde Cynocephalae, verdeelt de Thessalische vlakte, welke door genoemde bergen omgeven is en aanvankelijk een meer vormde, in twee mildbesproeide deelen.

De voornaamste rivier is er de Peneus. De grond was er vruchtbaar; vooral had men er goede weiden, zoodat de paardefokkerij er bloeide. De Thessaliërs waren vermaard als paardentemmers en tevens als toovenaars. Als oudste bewoners des lands worden (Semitische) Pelasgers vermeld, die de oorspronkelijke ingezetenen onderwierpen en in lijfeigenen veranderden, welke onder den naam van Penesten eene dergelijke verdrukte volksklasse vormden als de Heloten in Sparta. In de „Ilias” komt de naam van Thessalië nog niet voor. Volgens de overlevering deden 60 jaar na de verwoesting van Troje de Thessaliërs (waarschijnlijk uit Illyrië), een stam der Thesprotiërs, een inval in Thessalië en veroorzaakten hierdoor de Dorische volksverhuizing. Zij werden later gehelleniseerd, maar blonken niet uit door gaven des geestes. Thessalië komt grootendeels overeen met de hedendaagsche liwa Jenisjeri Fanar van het Turksche ejaleet Janina.

Onder de edele geslachten waren reeds in den tijd der Perzische oorlogen de Alenaden te Larissa en de tyrannen te Pherae, die zich op hunne afkomst van Jason beroemden, zeer vermaard. Onder den lateren tyran Alexander was Thessalië het tooneel van een oorlog tegen de Thebanen onder Pelopidas. Daarna verbond zich Thessalië met Theben tegen Sparta. Na het vermoorden van Alexander (339) riepen de Alenaden tegen diens opvolgers Tisiphonos en Lycophron koning Philippus van Macedonië te hulp, die zich echter zelf van het land meester maakte en in Thessalië eene tetrarchie stichtte. Van dien tijd af bleef Thessalië afhankelijk van Macedonië; was soms voorkorten tijd het Aetolisch verbond in het bezit des lands, de bevolking was reeds zoozeer met de Macedonische zamengesmolten, dat zij geene pogingen aanwendde tot het herkrijgen der voormalige zelfstandigheid. Toen Philippus V oorlog voerde tegen de Romeinen, bevonden zich de Thessaliërs aan zijne zijde. Na den slag bij Cynocephalae, waarin eerstgenoemde de nederlaag leed, werd Thessalië met de overige Grieksche staten bij de Isthmische spelen vrij verklaard (196).

Na den oorlog tegen Antíochus (191-189) kwam het land onder de heerschappij der Romeinen. Wél behield het zijne grondwet, maar werd toch door de Romeinen als een wingewest behandeld. Onder de Keizers werd het dan ook in een wingewest herschapen en bij Macedonië gevoegd. Constantijn de Groote echter veranderde het in eene afzonderlijke provincie en onderwierp het aan de praefectuur Illyrië. Hierop behoorde het tot het Byzantijnsche en in den aanvang der 13de eeuw tot het Latijnsche keizerrijk, hoewel er nu en dan zelfstandige dynastieën heerschappij voerden. Sedert 1460 is het in de magt der Turken.

< >