Rother of Koning Rother is de naam van een Germaansch-middeneeuwsch gedicht uit den Longobardischen sagenkring. Het is door een rondreizenden dichter naar een ouder stuk omstreeks in het midden der 12de eeuw vervaardigd, en moet wegens zijn vorm als een der oudste middeneeuwsche heldendichten worden beschouwd, hoewel de daarin behandelde sage tot de jongste der oud-Germaansche sagen behoort. De hoofdzakelijke inhoud is de volgende: Koning Rother, te Bare (Bari in Apulië) gevestigd, wenscht te huwen en zendt twaalf graven naar Constantinopel, om voor hem Herlinde, de dochter van koning Constantijn, tot echtgenoote te vragen. Laatstgenoemde echter is verontwaardigd over dat aanzoek en werpt de afgezanten in de gevangenis.
Daarop trekt Rother met een leger naar Constantinopel, vergezeld door eene bende reuzen, onder welke zich de gevreesde Asprianus bevindt. Onder den naam van Dietrich begeeft hij er zich tot den Koning, verwerft zijne gunst en eerlang ook de liefde der dochter, verlost Constantinopel van een vijandelijk leger en neemt onder begunstiging van het slaggewoel met Herlinde en met al de zijnen de vlugt naar zijn vaderland. Het gelukt echter aan een speelman des Konings, Herlinde door list naar Constantinopel terug te roepen. Toen trekt Rother op nieuw naar Constantinopel, waar juist de bruiloft van zijne uitverkorene met een ander zou worden gevierd, sluipt in de feestzaal, maar wordt herkend en ter dood verwezen. In het bosch evenwel, waar dit vonnis zou worden ten uitvoer gebragt, houden zich zijne vrienden verborgen en komen weldra te voorschijn; de reuzen doen het meerendeel zijner vijanden sneven, en de Koning geeft zijne toestemming tot het huwelijk van Rother en Serlinde. Laatstgenoemde was volgens de sage de moeder van Pipijn en de grootmoeder van Karel de Groote. De beste uitgave van dit gedicht is die van S. Kikkert (1872).
