Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 10-08-2018

Omladina

betekenis & definitie

Omladina, een woord, hetwelk jeugd beteekent, is de naam van een geheim genootschap tot bevordering van de eenheid en onafhankelijkheid der Serben. Dat genootschap was oorspronkelijk eene reeds vóór 1848 door Serbische studenten te Presburg gestichte letterkundige vereeniging, die hare gedichten onder den titel van „Omladina” ter perse legde. Men bezigde voorts dien naam om in het algemeen de studenten aan te duiden. Eerst toen Wladimir Jovanowitsj in 1866 naar de Woiwodina vertrok, erlangde de Omladina eene andere inrigting.

Te Nowisad (Neusatz) in Zuid-Hongarije werd een centraal comité gevestigd, en in alle Serbische plaatsen aan beide zijden van de Donau ontstonden subcomités; voorts werden de jaarlijksche bijdragen der leden (2 florijnen ieder) gebruikt, om volksboeken, almanakken en dagbladen, vooral de door Miletitsj geredigeerde: „Zastava”, te verspreiden, voordragten te houden, vergaderingen te beleggen enz. Het doel dezer beweging was de bevrijding en vereeniging der Serbiërs. Daar de vergadering te Wersjetz in 1867 aan den eisch der Hongaarsche regéring, dat door de statuten onderdanen van vreemde Staten uitgesloten zouden worden van het lidmaatschap der Omladina, niet werd voldaan, en ook vlugtelingen uit de Herzegowina en afgevaardigden uit Montenegro als redenaars optraden, werd de vergadering door de policie uitééngejaagd, waarna men alle comités der Omladina in Hongarije ontbond en verbood. Ook in Belgrado werd terzelfdertijd de vergadering der Omladina op bevel van vorst Michaël Obrenowitsj verdreven. Intusschen zette de vereeniging in het geheim met kracht haren arbeid voort en verhief zich zoowel in Serbië als in Hongarije tot een invloedrijk ligchaam.

Zij bestreed tevens het absolutistisch bestuur van laatstgenoemden Vorst. Toen deze den10den Junij 1868 vermoord werd, verscherpte men de maatregelen ter vernietiging der Omladina. De gebeurtenissen van 1875 en 1876, de opstand in de Herzegowina en de onder steuning van de zijde van Rusland gaven op nieuw aan de Omladina eene groote magt. De eerste minister Ristitsj wierp zich in de armen dier vereeniging en verdedigde hare beginselen in zijn orgaan: „Istok (Oosten)”, terwijl de regering in Hongarije zich met kracht tegen haar verzette, den toevloed van vrijwilligers zooveel mogelijk beperkte en één harer aanvoerders, Miletitsj, onschadelijk maakte door hem eenigen tijd in hechtenis te houden.

< >