Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 09-08-2018

Martapoera

betekenis & definitie

Eene Nederlandsche assistentresidentie op de zuidoostkust van Bornéo, vormt het zuidelijk gedeelte van de voormalige Sultans-landen, en omvat het stroomge bied van de Beneden-Nagara en van de geheele Martapoera (Kajoe Tangi) tot aan den oorsprong van de Antassan Kween en van de Halalak. Zij grenst in het noorden aan de afdeeling Amoentai, in het westen aan de afdeelingen Bekompei en Kween, in het zuiden aan de afdeeling Tanah Laoet en in het oosten aan Tanah Koesan en Tanah Boemboe. Hare uitgebreidheid wordt geschat op 150 geogr. mijl.

Alleen het westelijk gedeelte is vlak; meer oostwaarts is de bodem heuvelachtig en in het zuidoosten berg- en rotsachtig. Het land is slechts voor een klein gedeelte bebouwd en meerendeels met bosch begroeid.

Groot is er de rijkdom van delfstoffen; men vindt er een overvloed van steenkolen, — voorts ijzererts, goud, platina en diamanten. De afdeeling of assistent-residentie is verdeeld in 4 districten, ieder onder een inlandsch hoofd met den titel van Kjahi, en alleen ondergeschikt aan den inlandschen regent (Pangeran). Boven dezen staat de assistent-resident, gezeteld te Martapoera, de voormalige zetel der Sultans, met omstreeks 5000 zielen en door een Nederlandsch fort beschermd. Het aantal zielen der geheele assistent-residentie wordt geschat op 60000 tot 120000. Zij bestaan uit Bandjarezen, doch bevinden zich op lageren trap van beschaving en welvaart en hebben een zeer ongunstig karakter.

< >