Luchtbuizen en luchtgaten zijn de ademhalingswerktuigen van insecten, duizendpooten en eenige spinnen. De luchtgaten (stigmata) zjjn de doorgaans met een hoornachtigen rand omgeven openingen der Imhtbuizen (traeheae), welke met hare talrijke vertakkingen zich door het geheele ligehaam verspreiden. Deze buizen bestaan uit twee vliezen, waartusschen een hoornachtige, veerkrachtige spiraaldraad is opgerold, die de buizen, ook na drukking van buiten, open houdt.
Men vindt doorgaans 9, ook wel 10 paar luchtgaten; doch bij larven is dit aantal dikwjjls veel kleiner. Bij vele geslachten heeft men geen hoornachtigen rand om de luchtgaten, terwijl deze met haren omzet zpn, die bjj sluiting over elkander heen springen, zoodat er geene fijne stofdeeltjes in kunnen doordringen. De lucht treedt door die organen het ligehaam der insecten binnen en ververscht er het vocht, hetwelk men het bloed der insecten zou kunnen noemen.
