Onder dezen naam vermelden wij:
Hélena, eene dochter van Leda en Tindareus, koning van Sparta, of van Zeus (Jupiter), die in de gedaante eener zwaan tot hare moeder genaderd was. Zij muntte zoozeer uit door schoonheid, dat zij volgens de sage reeds als 10-jarig meisje door Theseus en Pirithous geschaakt werd, en dat Tindareus degenen, die naar hare hand dongen, liet zweren, dat zij den door zijne dochter gekozen gemaal zouden bijstaan, indien hij aangevallen werd. Dientengevolge riep haar echtgenoot Menelaus alle Grieksche vorsten ten strijde, toen Hélena hem door Paris, een zoon van den Trojaanschen koning Priamus, ontroofd werd. Zoo ontstond de Trojaansche oorlog. De berigten omtrent de lotgevallen van Hélena zijn zeer verschillend. Gewoonlijk neemt men aan, dat zij uit de handen van Paris in die van zijn broeder Deiphobuss overging, en dat Menelaus, dien zij door hare liefkozingen wederom had weten te bekoren, haar weder met zich nam naar Sparta. Volgens het verhaal van Homérus ontmoette Telémachus haar als de gemalin van Menelaus. Andere schrijvers over de Grieksche fabelleer vermelden, dat zij de vlugt nam naar Egypte.
Ook omtrent de plaats, waar zij stierf, loopen de berigten zeer uit een. De meesten bevatten de verzekering, dat zij te Rhodus op bevel van Polyxo opgehangen werd. Volgens anderen trad zij na den val van Troje in het huwelijk met Achilles. Zij schonk Menelaus eene dochter, Hermione genaamd. Grieksche kunstenaars hebben haar voorgesteld als een modèl van vrouwelijke schoonheid, en onderscheidene dichters hebben aan hare lotgevallen de stof ontleend voor hunne treurspelen.
Hélena (De heilige), de moeder van keizer Constantijn de Groote. Waarschijnlijk was zij van geringe afkomst, maar zij heeft zich door haren ijver voor de uitbreiding van het Christendom zeer verdienstelijk gemaakt. Ook haren invloed op den Keizer maakte zij daaraan dienstbaar. Voorts stichtte zij, na het vinden van het Kruis in 326, de kerk van het Heilige Graf te Jerusalem en de kerk te Hebron, en overleed in 360 te Rome als non in 80-jarigen ouderdom. Haar naamdag valt op den 18den Augustus.
Hélena (De heilige), te voren Olga, geboren te Pskow in Rusland. Zij huwde in 903 met den Russischen grootvorst Igor en werd na zijn dood in 945 bestuurderes des rijks en voogdes van haren zoon Sviatoslaw. Daar de Derwiërs haren gemaal gedood hadden, nam zij wraak door hunne stad in brand te steken. In 955 begaf zij zich naar Constantinopel, waar zij gedoopt werd, en op hare uitnoodiging spoedde Adalbert zich als bisschop naar Rusland. Zij overleed in 969 en is eene van de 57 heiligen der Grieksche Kerk. Haar naamdag is de 11de Julij.
Helena Louize Elizaheth, hertogin van Orléans, geboren prinses van Mecklenburg-Schwerin. Zij werd geboren op het kasteel Ludwigslust den 24sten Januarij 1814, ontving te Dobberan en op het buitenverblijf Plüschkow eene zorgvuldige opvoeding, en onderscheidde zich reeds vroeg door diep gevoel en ongemeene geestigheid. In 1835 huwde zij met Ferdinand, hertog van Orléans, en verwierf door haar karakter de algemeene achting. Na den noodlottigen dood van haren gemaal (12 Julij 1842) wijdde zij zich geheel en al aan de opvoeding van hare beide zonen, den graaf van Parijs en den hertog van Chartres. Toen koning Lodewijk Philips afstand gedaan had van de kroon, verscheen zij met twee kinderen in de Nationale Vergadering, om den troon voor haren eerstgeborene te behouden, doch zag zich genoodzaakt de vingt te nemen, waarna zij zich eerst te Ems en daarna te Eisenach vestigde, waar zij in afzondering leefde en zich door hare weldadigheid onderscheidde. Nu en dan vertoefde zij in Engeland bij hare schoonouders, en overleed te Richmond bij Londen den 18den Mei 1858.
