Fanarioten noemt men de Grieksche bewoners van het Fanar of Fanal, eene wijk van Constantinopel, dia van een aldaar aanwezigen vuurtoren haren naam ontleent. Meer bepaald wordt door dien naam eene reeks van aristocratische Grieksche geslachten aangewezen, die bij de verovering van Constantinopel gespaard werden door den woesten vijand. Later vereenigde zich om die geslachten een kring van uitstekende Grieken, die zich allengs aanzien wisten te verschaffen bij de Turken. immers sedert het midden der 17de eeuw werden uit de Fanarioten de dragomans of vertalers van de Porte gekozen, alsmede tot aan het uitbarsten der Grieksche omwenteling (1822) de hospodars van Moldavië en Walachije. Hierdoor verwierven zij een belangrijken invloed op de staatkundige aangelegenheden van Turkije, en zij volgden steeds een vast staatkundig stelsel.
De Fanarioten hebben ongetwijfeld veel bijgedragen, om door het stichten van scholen enz. beschaving en kennis onder de Turken te bevorderen, alsmede om de lasten der Turken te verligten; zij werden echter daarbij minder geleid door vaderlandsliefde, dan wel door eerzucht en eigenbelang, zoodat men hen beschouwen kan als eene afzonderlijke kaste, die zich onder de heerschappij der Turksche zeden op eene eigenaardige wijze ontwikkelt. Bij het uitbarsten van den Griekschen vrijheidsoorlog was hunne geestdrift niet groot. Ook weet men, dat zij zich in Moldavië en Walachije schuldig maakten aan velerlei knevelarijen. in onzen tijd hebben zij hun staatkundigen invloed geheel en al verloren.
