Courtenay is de naam van een oud Fransch geslacht, hetwelk zijn naam ontleende van een burgt, door Hatto, een zoon van den châtelain van Château-Renard in 1010 gesticht. Josselin II, een kleinzoon van Hatto, nam deel aan den eersten kruistogt, ontving in 1115 van koning Boudewijn I de heerlijkheid Tiberias in Galilaea, en in 1119 van koning Boudewijn II het graafschap Edessa. Nadat hij in vele gevechten overwinnaar geweest was, werd hij in 1131 bij het belegeren van een kasteel niet ver van Aleppo door het instorten van een toren doodelijk gewond.
Niettemin trok hij in een draagstoel aan het hoofd der troepen tot ontzet van het kasteel Croisson, en overleed kort daarna. — Zijn zoon Josselin III verloor het geheele graafschap en stierf te Aleppo als gevangene in 1147. — Petrus van Courtenay (zie onder Petrus) was Latijnsch Keizer van Constantinopel. — Robert van Courtenay beklom in 1299 den aartsbisschoppelijken stoel te Rheims en noemde zich tevens hertog van Rheims. Hij overleed den 3den Maart 1323. — Louis, prins van Courtenay, geboren in 1610, wendde vruchtelooze pogingen aan, om zijne regten als nakomeling van koning Lodewijk de Dikke te doen gelden. — Louis Charles, prins van Courtenay graaf van Cecy, geboren den 25sten Mei 1640, koos de krijgsmansloopbaan, en overleed den 28sten April 1723, — en zijn jongste zoon Charles Hoger, gestorven den 7den Mei 1730, was de laatste mannelijke telg van dit geslacht.
