Het zelf ondergaan van zeker gevoel of emotie bij de waarneming of veronderstelling van dat gevoel of emotie bij anderen. De eigenschap der ziel om door de vreugde of het leed van die anderen in soortgelijken zin te worden aangedaan; de neiging om in gemoedstoestand overeen te stemmen met die anderen; het wakker geroepen worden bij den waarnemer van voorstellingen, bedeeld met eenzelfden gevoelstoon als die welke bij den door hem waargenomene wordt verondersteld.
Dit sympathisch gevoel is een vorm van emotioneele aanstekelijkheid, die te verklaren valt langs biologisch-evolutionistischen weg, aangezien een dusdanig gevoel als van sociaal karakter bij het kuddedier van het hoogste nut bleek in den strijd om 't bestaan. Noodwendig moest, — nevens de geslachtsdrift, — de gewoonte van samenleving gevoelens van sympathie en solidariteit in ’t leven roepen, als resultaat van het bezit van gemeenschappelijke belangen. Bij de gezellig levende diersoorten vinden wij dan ook daarvan de onmiskenbare sporen. De sympathie vormt een der hechtste grondslagen van de maatschappelijke samenleving en van de moraliteit. Het waren vooral de Schotsche wijsgeeren, als Hume en Smith, die wezen op de hooge beteekenis der sympathie voor de verklaring der altruïstische gedragingen.
