Dit is wel de radicaalste vorm van rationalisme, bij welken de uitkomsten van het zuiver begripmatig denken als met de waarheid zelve samenvloeiend worden voorgesteld in eene identiteit van denken en zijn. Volgens die leer zijn alle wetten, ook de natuurwetten, in laatste instantie niet anders dan denkwetten.
Het sterkst is zij wel vertegenwoordigd in Hegel, volgens wien de wereld de zelfontplooiing is der Al-rede en het werkelijke redelijk, het redelijke werkelijk is.