Vaticaan is de naam van het Pauselijk paleis, het grootste der wereld. In Rome lag oudtijds ten w. van de Tiber een vlakte, de campus Vaücanus (misschien naar een vroegere stad Vaticum).
In deze vlakte lagen in den keizertijd vele tuinen, waarin de Christenen onder Nero den marteldood stierven. Niet ver van daar werd ook de apostel Petrus begraven, en toen later boven dit graf een kerk werd gebouwd, de beroemde St.-Pieterskerk, heette zij St.- Petrus in Vaticano. In de nabijheid hiervan (iets noordwaarts) verrees langzamerhand het tegenwoordige paleis van den Paus, het „Palazzo Apostolico Vaticano", oï kortweg Vaticaan geheeten ; het telt ruim 1000 zalen en vertrekken en bezit een uitgestrekt park van + 28000 M.
Het is rijk aan vele kunstschatten en heeft een der beroemdste bibliotheken der wereld (26000 handschriften en 200.000 boekwerken). Bij uitbreiding beteekent Vaticaan ook wel de Pauselijke regering, bijv. : „Men wil de bemiddeling van het Vaticaan of den H. Stoel (z. d. w.) inroepen."
