In vele gemeenten, die vroeger ambachtsheerlijkheden waren, bezit de ambachtsheer nog steeds het collatierecht, d.w.z. hij heeft het recht den predikant te beroepen. Tegenwoordig wordt in den regel van dit recht geen gebruik meer gemaakt, althans in de mij bekende gemeenten beroept de gemeente den predikant en vraagt op dat beroep meer voor den vorm de goedkeuring van den ambachtsheer.
Collatie noemen de Rooms Katholieken een lichte maaltijd, die op geboden vastendagen een der twee hoofdmaaltijden mag vervangen.
