Watersport A-Z

Kramer en de Bruin (1971)

Gepubliceerd op 01-05-2019

Buitenboordmotor

betekenis & definitie

Buitenboordmotor - een achter aan een boot opgehangen motor met een verticale as, die door middel van twee konische tandwielen de horizontale schroefas aandrijft. Verticale as en schroefas zijn samengebouwd in de staart; daarbovenop bevindt zich de motor met startinrichting (handstart of elektrisch), meestal afgedekt door een beschermkap.

De staart is scharnierend bevestigd aan een beugel of bracket, die op de spiegel van een boot kan worden opgehangen en door middel van vleugelmoeren wordt vastgeklemd. De brandstoftank is ofwel op de motor aangebracht, of wordt als los accessoire in de boot geplaatst en door middel van rubber leidingen met de motor verbonden.

De eerste buitenboordmotor, aangedreven door een elektromotor, werd in 1881 opeen tentoonstelling te Parijs getoond door Gustave Trouvé. Maar de opkomst van de buitenboordmotor als nuttig gebruiksvoorwerp vond plaats in Amerika, waar Evinrude in 1909 de seriefabricage begon. De in die tijd gebouwde motoren met een vermogen van 1 à 3 pk waren alleen voor de voortstuwing van kleine boten bestemd. Met de verdere ontwikkeling van motoren en voortstuwers steeg ook het vermogen der motoren; thans worden er buitenboordmotoren tot 130 pk gebouwd, met één tot zes cilinders. Buitenboordmotoren worden niet alleen gebruikt als hoofdmotor van kleine en grote motorkruisers en als hulpmotor voor zeilboten, maar ook voor velerlei kleine bedrijfsvaartuigen en voor raceboten. Het brandstofverbruik van deze benzine-tweetaktmotoren is bijna het dubbele van een Viertaktmotor; vandaar dat men voor grotere vermogens een vast in het schip gebouwde Viertaktmotor prefereert boven een buitenboordmotor. Een Japans merk kan op petroleum lopen.

Belangrijke voordelen van een buitenboordmotor zijn dat men hem gemakkelijk van de boot kan nemen voor (winter-) berging of reparatie; door het opklappen van de staart komt de schroef boven water, waarna deze gemakkelijk schoon gemaakt kan worden (→ Hekaggregaat). Op enkele kleine typen met luchtkoeling na, zijn ze alle watergekoeld. Door de constructie van de buitenboordmotor draait de schroef vrij dicht onder het wateroppervlak ; daardoor kan er gemakkelijk cavitatie ontstaan. Om dit tegen te gaan is vlak boven de schroef een horizontale plaat aangebracht. Bij gebruik van een buitenboordmotor moet men er voor zorgen dat deze → cavitatieplaat zich enige centimeters onder de bodem van de boot bevindt.

Volgens het Vaarreglement moet men voor het varen met een buitenboordmotor tenminste 16 jaar oud zijn.

< >