Handel is in den ruimsten zin: kopen met het doel weder te verkopen. Onder normalen of gezonden handel verstaat men het kopen van goederen (meestal in grote; hoeveelheden) om deze — in den regel in kleinere kwantiteiten — te verkopen op die plaatsen en aan die personen, welke aan die goederen behoefte hebben.
De koopman is dus de bemiddelaar tussen den voortbrenger en den verbruiker. Maar het komt ook voor, dat goederen, effecten, vreemde valuta gekocht worden alleen en uitsluitend om deze, zo mogelijk met winst en desnoods met verlies, op dezelfde markt te verkopen.
Deze speculatie-handel is dus geen schakel in het voortbrengingsproces, maar beoogt —• door wat men een beter inzicht in de toekomst meent te zijn — winst te maken. Een zuivere loterij is het dus niet en evenmin is het geheel zonder economisch nut, daar de speculatie veelal bij wijzigingen in voortbrenging of verbruik, de grootste prijsverschillen opvangt.
Immers, als de marktprijs van zekere goederen bizonder hoog of laag is, dan zullen de speculanten afgeven of inkopen, om, zodra de prijzen in tegengestelde richting lopen, andersom te handelen, zo de prijsschommelingen binnen de perken houdend.Men kan er op speculeren, dat de goederen in prijs zullen rijzen en dat zij zullen dalen. In het eerste geval speculeert men à la hausse, d.w.z. men koopt, laat de goederen rustig liggen en verkoopt op het — naar men hoopt — gunstigste ogenblik, op het hoogste punt. Maar men kan er ook op speculeren, dat de markt zal dalen. Dan speculeert men à la baisse of, zoals de technische beursterm luidt, „men gaat in den wind”, d.w.z. men sluit een contract af, waarbij men zich verbindt een bepaalde hoeveelheid van zekere goederen, effecten enz. op een genoemden datum tot een vastgestelden prijs te leveren. Deze prijs is natuurlijk lager dan die van den dag der afsluiting. Op dien genoemden datum moet dus de baisse-speculant leveren, d.w.z. hij moet zich „dekken”, door elders in te kopen, of hij moet het waardeverschil (tussen den prijs van toen en nu) bijpassen, — of ontvangen. Aan sommige markten bestaan instellingen waar haussiers en baissiers elkander ontmoeten en waar zij deze transacties onderling afwikkelen.
