Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Panamakanaal

betekenis & definitie

Toen het Suez-kanaal in 1869 de reis naar Indië met 30 à 40 dagen had bekort, kwam men er vanzelf toe, om plannen te beramen om den Atlantischen Oceaan ook door een kanaal met de Stille Zuidzee te verbinden.

Reeds in de 16e eeuw was er sprake van zulke plannen, doch eerst in 1881 werd op initiatief van den schepper van het Suezkanaal, de Lesseps, de Panamakanaal-Maatschappij opgericht; het werk werd met kracht aangevat, doch het bleek alras, dat de moeilijkheden enorm waren en bovendien deed financieel wanbeheer veel kwaad. Er ontstond toen een algemene verontwaardiging over dit „Panama-schandaal”. Aan dit wanbeheer ging de maatschappij dan ook in 1889 failliet. Een nieuwe maatschappij, in 1894 opgericht, bereikte evenmin iets. In 1902 kochten de Verenigde Staten van Noord-Amerika alle bezittingen der beide mislukte ondernemingen voor 40 millioen dollars. Met Engeland werd een tractaat afgesloten, waarbij bepaald werd, dat het kanaal zou openstaan voor schepen van alle natiën.

Toen de Republiek Columbia niet wilde medewerken, manoeuvreerden de Ver. Staten zo handig, dat zich weldra van Columbia een republiek Panama had afgescheiden, welke de strook grond langs het kanaal, de zgn. Kanaalzone, aan Amerika afstond (1903). In de plaats van het ontwerp-de Lesseps ontwierp men een kanaal met sluizen. Men had allerlei bezwaren en oordeelde o.a. het niveau-verschil te groot, om een zó diepe sleuf door de landengte te graven.

In 1914 werd het Kanaal voor de scheepvaart geopend, waardoor de zeeweg van New-York naar San Francisco met 19000 K.M., die van Rotterdam naar San Francisco met 13000 K.M. werd bekort. Het kanaal is 81 K.M. lang en 14 m. diep. De schepen hebben 7 à 11 uur nodig om het door te varen. Door reusachtige schutsluizen wordt een bodemverheffing van 24 meter op de landengte overwonnen. Waar het bezit van het Panamakanaal voor de Ver. Staten van groot strategisch belang is, hebben de Amerikanen er versterkingswerken aangelegd.

< >