Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Notenschrift

betekenis & definitie

Het schrift is het middel om door overeengekomen tekens, de letters, onze gedachten vast te leggen, aan de vergetelheid te ontrukken en ze mede te delen aan andere mensen. Er zijn echter ook gedachten of denkvormen, die niet in woorden, maar in klanken en accoorden uitdrukking vinden, muzikale gedachten dus, en ook deze kunnen door middel van schrift vastgelegd worden: door het notenschrift.

Dit schrift wordt geschreven op 5 lijnen, de z.g. notenbalk, waarop of waartussen de klanktekens (de noten) geplaatst worden. Aan. het hoofd van den balk is een z.g. sleutel, die aangeeft op welke lijn de grondtoon ligt; bovendien zijn er verticale strepen, die het geheel in maten verdelen, enige tekens, kruisen, mollen of het herstellingsteken, die aanduiden, dat een toon verhoogd of verlaagd wordt, alsmede tekens en bepaalde woorden of afkortingen, die geluidssterkte en tempo aangeven (f, p, mf, cresc., andante, allegro enz.).

Wie een weinig muziek geleerd heeft, begrijpt deze tekens en kan ook wel het notenschrift lezen of op een instrument ten gehore brengen. Omgekeerd, een melodietje opschrijven, alsof men een gewoon briefje schrijft, dat valt niet mee! Maar het kan door iedereen, die een beetje muzikaal gehoor heeft, geleerd worden, net zo goed als het gewone schrift.

Iets anders is het, een geheel muziekstuk, melodie en begeleiding, of een vierstemmig lied uit het hoofd neer te schrijven. Daar is een langdurige studie voor nodig en bovendien aangeboren talent.Hoe ingewikkeld ons notenschrift op het eerste gezicht ook schijnt, het voldoet nog het best aan alle gestelde eisen; alle pogingen, het door een ander stelsel te vervangen, hebben weinig succes gehad.

Alleen de methodes van Galen-Paris-Chevé, waarbij de noten door cijfers worden voorgesteld, hebben bij de beoefening van den zang enigen ingang gevonden, vooral bij het Onderwijs. Men meent hiermede het zgn. „treffen” van de tonen gemakkelijker te maken.

< >