is een der voornaamste ridders van den „Heiligen Graal” (zie art. Graal en Arthur).
De sage van Lohengrin, den Zwaanridder, werd in een epos (1290) bewerkt en door Wagner voor zijn bekende opera van dien naam gebruikt.Lohengrin, de zoon van den Graalkoning Parcival (Parsifal), wordt door den Heiligen Graal uitgezonden, om Elsa, de prinses van Brabant, uit groot gevaar te bevrijden. Deze vorstelijke maagd had geweigerd haar hand te schenken aan den machtigen graaf Telramund. Uit wrok over den hem aangedanen smaad was de graaf met de tovenares Ortrud gehuwd en deze zint steeds op wraak. Toen Elsa eens met haar broeder in het bos wandelde, had Ortrud den jongen prins ontvoerd en in een zwaan veranderd. Nu beschuldigen zij Elsa voor den rechter, Koning Hendrik, van broedermoord, en Telramund wil zijn aanklacht door een godsoordeel staven — zie ook: Godsoordeel. Maar geen ridder wil voor de onschuld van Elsa strijden. Allen vrezen den geweldigen kampvechter Telramund. Daar verschijnt in een door een zwaan getrokken bootje een ridder, die verklaart voor de rechtvaardige zaak van Elsa te willen strijden. Het is Lohengrin, die echter volgens het strenge gebod van den Graal onbekend blijven moet. Hij overwint Telramund en huwt met Elsa, nadat hij haar uitdrukkelijk verboden heeft, hem naar zijn naam en afkomst te vragen. Dit verbod wordt door Elsa echter op aandringen van Ortrud overtreden. Nu openbaart Lohengrin haar voor de verzamelde ridderschap naam en stand, maar nu moet hij ook, gevolg gevende aan den roep van den Graal, naar Montsalvat terugkeren. De zwaan met het bootje komt hem halen, en na een ontroerend afscheid van zijn jonge gemalin vertrekt hij, terwijl Elsa, door smart overweldigd, sterft, niet nadat eerst haar broeder is teruggekeerd.
